Erken Tanı, Doğru Tedavi ve Yaşam Boyu Sağlıklı Görüş
📘 Giriş
Şaşılık (Strabismus), her iki gözün aynı anda aynı noktaya odaklanamaması durumudur.
Normalde gözler paralel hareket eder ve beyin iki gözden gelen görüntüleri birleştirerek tek, derinlikli bir görüntü oluşturur.
Ancak şaşılıkta bu paralellik bozulur; bir göz düz bakarken diğeri içe, dışa, yukarı veya aşağı kayar.
Bu durum yalnızca estetik bir sorun değildir; ambliyopi (göz tembelliği), derinlik algısı kaybı ve binoküler görme bozukluğu gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.
Erken tanı ve uygun tedavi, çocuğun görme gelişimi açısından kritik öneme sahiptir.
🧬 Nedenleri
Çocuklarda şaşılığın nedenleri genellikle çok faktörlüdür.
Bunlar arasında:
- Kalıtsal yatkınlık,
- Refraktif kusurlar (özellikle hipermetropi),
- Göz kasları arasındaki dengesizlik,
- Doğumsal sinir felçleri (ör. 6. sinir paralizisi),
- Beyin gelişim bozuklukları,
- Prematüre doğum ve düşük doğum ağırlığı,
- Nörolojik veya travmatik etkenler yer alır.
🔬 Sınıflandırma
- Ezotropya (İçe Kayma) – En sık görülen tiptir; genellikle hipermetropiyle ilişkilidir.
- Ekzotropya (Dışa Kayma) – Uzak bakışta belirginleşir.
- Vertikal Şaşılık – Gözlerden biri yukarı/aşağı kayar.
- Alternan Şaşılık – Her iki göz dönüşümlü olarak kayar.
- Paralitik Şaşılık – Kas veya sinir felcine bağlıdır.
Her tipin tedavi yaklaşımı farklıdır ve doğru sınıflandırma tedavinin temelidir.
🩺 Tanı Yöntemleri
EDS Clinics’te şaşılık değerlendirmesi,
çocuğun yaşı ve kooperasyon düzeyine uygun olarak, çok yönlü testlerle yapılır:
- Görme keskinliği testi (Snellen / Lea sembolleri)
- Hirschberg ve Cover testleri
- Göz kası hareket analizi (Motilite testi)
- Refraksiyon ölçümü (Sikloplajik refraksiyon)
- Binoküler görme testleri (Worth 4-dot, Titmus sine testi)
- Ortoptik değerlendirme
Bu testler, şaşılığın derecesini, tipini ve cerrahi gerekliliğini belirlemek açısından kritik öneme sahiptir.
⚙️ Tedavi Yöntemleri
Şaşılık tedavisinde amaç, gözlerin paralel pozisyona getirilmesi, binoküler görmenin yeniden kazandırılması ve ambliyopinin önlenmesidir.
Tedavi, şaşılığın türüne, yaşa ve altta yatan nedene göre planlanır.
1️⃣ Gözlük Tedavisi
Refraktif (özellikle hipermetropik) şaşılıklarda, yalnızca doğru numaralı gözlükle kayma tamamen düzelebilir.
Gözlük kullanımıyla görme eşitlenir, beyin her iki gözden gelen görüntüyü yeniden birleştirmeyi öğrenir.
2️⃣ Kapama (Patching) Tedavisi
Ambliyopisi olan çocuklarda, sağlam göz belirli sürelerle kapatılır.
Bu, zayıf gözün görsel gelişimini teşvik eder ve beyin-kas koordinasyonunu güçlendirir.
EDS Clinics’te bu süreç, ortoptik takip altında ailelere özel programlarla yürütülür.
3️⃣ Prizmatik Düzeltme
Hafif açılı şaşılıklarda gözlük camına prizma eklenerek, gözlerin optik eksenleri hizalanır.
Bu yöntem genellikle cerrahi öncesi veya hafif rezidüel kaymalarda tercih edilir.
4️⃣ Botulinum Toksin (Botox) Uygulaması
Bazı seçilmiş vakalarda, özellikle paralitik veya küçük açılı şaşılıklarda,
botulinum toksini göz kasına enjekte edilerek kas dengesi geçici olarak yeniden sağlanır.
Bu yöntem hem tanı hem tedavi amacıyla kullanılabilir.
5️⃣ Cerrahi Tedavi (Strabismus Cerrahisi)
Göz kaslarının yerlerinin değiştirilmesi veya gerginliğinin ayarlanması işlemidir.
Genellikle 3 yaşından itibaren uygulanır.
Hedef, her iki gözün paralel hale getirilmesi ve binoküler fonksiyonun yeniden kazandırılmasıdır.
EDS Clinics’te cerrahi:
- Genel anestezi altında,
- Ortalama 30–45 dakika sürer,
- Göz dışından mikrocerrahi teknikle yapılır,
- Aynı gün taburcu olunur.
Operasyon sonrası hafif batma veya kızarıklık normaldir ve birkaç günde geçer.
📈 Sonuçlar ve Başarı Oranları
Pediatrik şaşılık cerrahisinde başarı oranı, uygun hasta seçimi ve doğru teknikle %90’ın üzerindedir.
Erken yaşta tedavi edilen hastalarda binoküler görme fonksiyonu tamamen geri kazanılabilir.
Geç kalınmış olgularda bile, cerrahi düzeltme kozmetik ve fonksiyonel fayda sağlar.
EDS Clinics’te tedavi edilen çocuklar, düzenli takiplerle uzun vadeli stabilite elde etmektedir.
Лечение Косоглазия у Детей (Педиатрическая Страбизмохирургия)
Раннее Обнаружение, Правильное Лечение и Ясное Зрение на Всю Жизнь
📘 Введение
Косоглазие (страбизм) — это нарушение параллельного положения глаз, при котором один глаз фиксирует предмет, а другой отклоняется внутрь, наружу, вверх или вниз.
Проблема не только эстетическая: без лечения она приводит к развитию амблиопии (ленивый глаз), нарушению бинокулярного зрения и потере восприятия глубины.
Ранняя диагностика и своевременное лечение — ключевые условия сохранения нормального зрения у ребёнка.
🧬 Причины
- Наследственная предрасположенность,
- Дальнозоркость (гиперметропия),
- Нарушение баланса глазодвигательных мышц,
- Паралич черепных нервов,
- Недоношенность, гипоксия, травма,
- Неврологические расстройства.
🔬 Классификация
- Эзотропия — смещение глаза внутрь.
- Экзотропия — смещение наружу.
- Вертикальное косоглазие — вверх/вниз.
- Альтернирующее косоглазие — чередующееся отклонение.
- Паралитическое косоглазие — при поражении нерва или мышцы.
🩺 Диагностика
В EDS Clinics диагностика проводится с использованием современных методик:
- тест остроты зрения,
- проба с прикрытием (cover test),
- анализ подвижности глаз,
- циклоплегическая рефрактометрия,
- тесты на бинокулярное восприятие (Worth 4-dot, Titmus Fly),
- ортоптическая оценка.
⚙️ Методы Лечения
1️⃣ Очковая Коррекция
Используется при рефракционных формах косоглазия — иногда только очки способны полностью устранить отклонение.
2️⃣ Окклюзионная Терапия (Плеоптика)
При амблиопии здоровый глаз закрывается на несколько часов в день, чтобы стимулировать работу ослабленного глаза.
3️⃣ Призматическая Коррекция
Призмы в очках выравнивают оптические оси при малых углах отклонения.
4️⃣ Инъекции Ботулина (Botox)
Применяются при малых углах или паралитических формах косоглазия — временно расслабляют спастическую мышцу.
5️⃣ Хирургическое Лечение
Проводится при устойчивом отклонении.
Суть операции — ослабление или усиление определённых глазных мышц для восстановления симметрии.
Выполняется под общей анестезией, длится 30–45 минут.
После операции ребёнок в тот же день может идти домой.
📈 Результаты и Эффективность
- Успех лечения при своевременной операции — более 90 %.
- Восстановление бинокулярного зрения у большинства пациентов.
- Эстетический и психологический эффект — немедленный.